به احتمال زیاد دقدقه ى بیشتر كسانى كه مي خواهند از يك روانشناس و يا يک رواندرمانگر براى مسئله پیش آمده یا زندگى و مشكلات فردی و خانوادگي، كودك، روابط بين زوجين، مشاوره قبل از ازدواج، بعد از ازدواج يا حتى براى يك زندگى موفق و بانشاط و شاد و … راهگشا، راهكار يا مشاوره دريافت نمايند. اما اين مهم و مسئله ای که ذهنشان را درگیر کرده نيز بسيار فكرشان را مشغول نموده است و نميدانند آیا واقعا به كدام صورت ميتوانند اين شخص را تشخيص داده و بيابند؟!

ما در اينجا تعدادي راهكار مناسب و سهل و آسان براى شناخت نسبی این امر ارائه ميدهيم كه اميد داریم که ان شاالله برايتان راهگشا و راهبردي باشد…

برخي مراجعه كنندگان جهت مشاوره و عزيزانى كه از شهرهاي دور و نزديك و یا با سايت drmahdikhanloo.com و با WWW.MOHIE.IR آشنا هستند و يا بازديد كنندگانى كه ما را مورد لطف و محبت خود قرار ميدهند، معمولا سؤال مي كنند كه جناب دكترمحيى(حسين مهديخانلو) واقعا از کجا مطمئن باشم که این روانشناس كه كه در محله و يا شهرمان است و من قصد دارم به او مراجعه نمایم واقعا همانی است که می تواند مشکل مرا حل کند…؟!

بايستى خدمتتان عرض كنم از آنجايى كه خداوند ظاهر تمام افراد و بندگانش را با صفت ستارالعيوبى خويش پوشانده و استتار نموده است، نمى شود با توجه به ظاهر و نام و... افراد عنوان كرد اين شخص خوبست يا بد…!

خوشبختانه یا متاسفانه بايستي عرض كنم كه هنگام مراجعه یا برخورد با یک روانشناس یا رواندرمانگر یا مشاور ، نگاه عموم مردم جامعه در درجه اول به سلامت روانی خود روانشناس یا مشاور است؛ که این امر کاملا طبیعی است.

واقعا سوالی در اینجا پیش می آید که چطور می شود به روانشناسی که در کنترل خشم خود دچار مشکل است و حالت تهاجمی دارد(يابه قولي خودش ديوانه است😀) اعتماد کرد !

امروزه نیاز به یک مشاور خوب و خصوصا دانش روان‌شناسی بیش از هر زمان دیگر واجب و ضروری به نظر می‌رسد اما به دلایلی مثل عدم آشنایی بسیاری از مردم با روان شناس و هزینه های زیاد جلسات مشاوره و حرف و حدیث های اطرافیان، مراجعه به روان‌شناسان، محتاطانه و مخفیانه صورت گیرد...!!!

خاطر نشان کنم که روان‌شناسی از جمله رشته‌های دانشگاهی است که هر سال فارغ‌التحصیلان بسیاری دارد؛ اما علیرغم بالا رفتن آمار آسیب های اجتماعی مثل افسردگی، استرس، اصظراب، طلاق، اعتیاد، خشونت و… بسیاری از آنان در رشته خود مشغول به کار نمی‌شوند متأسفانه و به ناچار در مشاغل غیر مرتبط با رشته ی خود فعالیت می کنند که در علم اقتصاد به این نوع فعالیت بیکاری پنهان می گویند...!

در جامعه ما متاسفانه به سبب ناآگاهی برخی از مردم، تصورات و باورهای نادرستی درباره بسیاری از مشاغل وجود دارد و این مسئله درباره روان‌شناسی پررنگ‌تر است که تعدادی از این باورها ناشی از باورهای غلط گذشته و تعدادی از آن‌ها نیز ناشی از فقر آگاهی و دانش در میان مردم است که البته این باورهای نادرست در زمینه‌های گوناگون نیز بسیار به چشم می‌خورد و زمینه‌ساز بسیاری از کج‌اندیشی‌ها و تصمیم‌های نادرست در زندگی بسیاری از انسان هاست!

برخورداری از سلامت روان و اهمیت دادن به سلامتی خویش بسيار بسیار حائز اهميت است و گاها با شوخى يا جدى بين مردمى كه از روانشناسان فرارى اند و می خواهند خود را تبرئه كنند یا شانه خالی کنند از روند ارتقاع زندگی و روحی روانی مي گويند؛ روانشناسان و روانپزشكان خودشان ديوانه اند…!

آیا واقعا راست است که همه روانپزشکان و روان‌شناسان دیوانه‌اند؟!😁😳😏

شایان ذکر است که روان‌شناسان به هر حال با کسانی سر و کار دارند که آن افراد گاهی ممکن است دچار برخی اختلالات روانی یا مشکلات عدیده ای از مسائل روحی و توهمات و هذیانهای شدید باشند که قطعا باعث رفتارهای غیرمتعارف در آنها می شود و برای درمان به روان شناسان مراجعه می کنند در نتیجه همین قضاوت نشان‌دهنده ناآگاهی مردم نسبت به دانش روان‌شناسی است و این وظیفه فضاهای مجازی و رسانه‌هاست که با تولید برنامه های آموزشی و هنری به آموزش جامعه پرداخته و به دانش مردم در این زمینه بیفزایند و در اصل فرهنگ سازی کنند.

بایستی عرض کنم که خوشبختانه یا متاسفانه هنگام برخورد با روانشناس، نگاه مردم جامعه در درجه اول به سلامت روانی خود روانشناس است. “این کاملا طبیعی است”

چطور می شود به روانشناسی که در کنترل خشم دچار مشکل است و حالت تهاجمی دارد اعتماد کرد...!!!؟

روان‌شناسان به خاطر اینکه با بیماران روانی بسیاری درگیرند، خود نیز قطعاً از این بیماری‌ها بی‌بهره نخواهند ماند. به همین سبب، اشخاصی که در تيمارستان یا بیمارستان‌ها و در بخش مراقبت از بیماران روحی، روانی کار می‌کنند، اگر مراقب خودشان نباشند قطعا‌ به صورت فرسایشی خواهی، نخواهی به این بیماری‌ها مبتلا خواهند شد.

در دنیا رسم بر این است که روانشناسی که وارد حرفه ی درمانی میشود در ابتدا مورد تحلیل قرار می گیرد و صلاحیت اخلاقی و شخصیتی وی تایید می شود. امید است در آینده شاهد چنین حرکتی در ایران نیز باشیم.

تصور غلط دیگری که در جامعه ما وجود دارد و برخی افراد آگاهانه و ناآگاهانه به آن دامن می زنند این است که روان‌شناسی یک علم وارداتی و مختص کشورهای غربی است و جنبه فانتزی دارد!

به علاوه در صحبت از آن نیز از ترجمه‌هایی استفاده می‌شود که در نشریات خارجی مانند ریدرز دایجست و رسانه‌هایی مانند آن آمده است. همچنین تست‌های کلیشه‌ای روان‌شناسی که نمی‌توانند به عنوان یک منبع قابل توجه مورد استفاده قرار گیرند.

اگر دقت کرده باشید، در همین کشور خودمان هم برخی مطالب درج شده در برخی از مجلات زرد و تجاری بسیار گمراه‌ کننده‌ هستند و سبب تقویت این احساسات و هجمه ها می شود...!

مطالب و چرندیات این مجلات و نشریات که بعضا هیچ نظارتی بر آن‌ها صورت نمی‌گیرد را به جرات می‌توان از مصادیق بارز تشویش اذهان عمومی جامعه دانست.

چرا که مخاطب آنها جامعه و عامه مردم هستند و این نشریات به آنها آگاهی‌هایی فرای واقعیت و کذب و نادرست می‌دهند. معمولا در هر جامعه تعداد روان‌شناسان کمتر از تعداد افرادی است که نیاز دارند به آن‌ها مراجعه کنند و بهای ارائه خدمات مشاوره هم چون بالاست و متاسفانه بیمه ها هم از آنها حمایت نمی کنند بنابراین برخی افراد برای حل مسئله و مشکل خود بجای مراجعه به یک متخصص حر فه ای و باصطلاح کارکشته بخاطر پرداخت هزینه کمتر به ناچار و برحسب تبلیغات پر زرق و برق برخی روان شناس نماها به آنان مراجعه می کنند که شاید نه تنها مجوز این کار را ندارند بلکه تحصیلات مرتبط را هم به هیچ عنوان نگذرانده اند...!!!

افرادی که جلسات روان‌شناسی برگزار می‌کنند، و با نام مشاور و... فعالیت می کنند. این افراد گمنام جلساتی را با عناوینی همچون موفقیت ۱۰۰ درصد در زندگی و روابط زناشویی، اعتمادبه‌نفس و... در سیم ثانیه و… برگزار می‌کنند. که صد البته هدف این افراد از برگزاری این کلاس ها سودجویی است نه ارائه خدمات و خدمت صادقانه.

وقتی در جلسات این افراد شرکت می‌کنید، حتما باید مبلغ بالایی را هم به عنوان ورودی پرداخت کنید و حتی از دو هفته قبل باید جا برای خود رزرو کنید. در چند جلسه از این برنامه‌ها که شرکت کنید در می یابید که تنها ویژگی این فرد، خوش‌صحبتی و ادا اصول و تهییج انگیزش است و هیچ گونه دانشی درباره آن موضوعی که سخنرانی می‌کنند، ندارد...! علاوه بر آن، مباحثی که در این جلسات مطرح می‌شوند را می‌توان به سادگی در کتاب‌های روان‌شناسی موجود در فضای مجازی و بازار و یا حتی سایت ها مطالعه کرد و در این صورت ظاهرا کمترین هزینه را متحمل شد.

نکته جالب در این زمینه، استقبال خیره‌کننده‌ای است که مخاطبان از این جلسات می‌کنند متأسفانه...! در حال حاضر اینان و نظراتشان به پایه‌ها و اساس امور روان‌شناسی تبدیل شده‌اند و متاسفانه فعالیت گسترده‌ای دارند. حتما شما هم پوسترها و آگهی‌های تبلیغاتی آن‌ها را در گوشه و کنار شهر و... حتی گاهی در مطبوعات معتبر دیده‌اید.

به علاوه بسیاری از روان‌شناسان ما در کلیشه مانده‌اند و با توجه به اینکه در هر صورت مردم هم دوست دارند از وجود روان‌شناسان و مشاوران در جامعه استفاده کنند، این کلیشه‌ای کار کردن آنان به روند کارشان لطمه شدیدی می‌زند.

برخی از روان‌شناسان هم شیوه دارودرمانی دارند و از این واقعیت غافلند که بیشتر مسائل و مشکلات روان‌شناسی علت رفتاری دارد. مطمئنا تغییراتی در انتظارات هر کسی به وجود می‌آید و سر و کار داشتن با افراد گوناگون و تجربه در این امر تا اندازه‌ای موثر است. همین مسائل سبب می‌شود تا گاهی از کار دل‌زده شوید و وقتی در آن کار به نتایج مثبتی نمی‌رسید، کار دوباره برای شما غیرجذاب می‌شود.

در روان‌شناسی این ویژگی وجود دارد که هر چه بیشتر به جلو پیش می‌روید، تازه متوجه می‌شوید که کمتر درباره انسان‌ها و رفتار آنان می‌دانید و نمی‌توانید آن طور که باید به آن‌ها کمک کنید، کمک کنید.

افرادی که برای مشاوره به روان‌شناس مراجعه می‌کنند، بسیار پیچیده و با یکدیگر متفاوت و در عین حال جذابند و ناخودآگاه در کار او تنوع ایجاد می‌کنند.

در حال حاضر به خاطر اینکه عده بسیاری در این رشته مشغول به تحصیلند هر سال پایان‌نامه‌های زیادی با موضوعات مختلف ارائه می‌شوند؛ اما متاسفانه دانشگاه های ما آن طور که باید روی این مسائل کار نمی‌کند. از نظر پژوهش‌های خارج از دانشگاه هم بسیار محدودیت وجود دارد . چون اكثرا که از دانشگاه فارغ‌التحصیل می‌شوند، بیشتر به دنبال گذران زندگی وکسب درآمدزایی فکر می‌کند تا به تحقيق و تفحص و پژوهش و ارتقاع این رشته...!

حال با این تفاسیر که خدمتتان عرض کردم آيا ميدانيد اصلا ویژگیهای یک روانشناس و مشاور خوب چیست؟

از کجا باید مطمئن باشم که این روانشناس، مشاور یا درمانگر همانی است که می تواند مسئله ومشکل من را حل نماید؟!

عشق و علاقه شدید به یادگیری : عدم مطالعه و پژوهش برای روانشناس، و تکیه بر دانش دانشگاهی یعنی مرگ این حرفه خطیر و حساس که گاها با جان و زندگی برخی مراجعین سروکار دارد...

🎯 نشان دادن دلسوزی و همدردی: شما به عنوان مراجع و کسی که درخواست کمک دارید کاملا متوجه نحوه برخورد درمانگر خود خواهید شد. شما به این نکته مهم پی خواهید برد که روانشناس شما عمیقا اظهار همدلی و همدردی با شما دارد یا خیر... همدلی و همدردی چیزی ورای کلمات و جملات است و در این مورد شما باید با دل و جان و گوشت و پوست خود همدردی را حس کنید .

یک روان‌شناس متبحر و خوب علاوه بر دارا بودن دانش کافی در زمینه روان‌شناسی و توانایی بکارگیری آن معلومات تخصصی در روند درمان، می‌بایست دیدی خالی از قضاوت، پیش داوری داشته و سرشار از درک و همدلی باشد. این درک و همدلی باید به گونه‌ای باشد که مراجع به راحتی حرف‌ها و مشکلات خود را بسهولت بیان کند و شما آنچنان احساس امنیت و آرامش داشته باشید که از مقاومت برای ابراز مشکلات خود بپرهیزد. در واقع یک متخصص روان‌شناسی می‌بایست رابطه‌ای عمیق اما سالم با افراد برقرار کند؛ تا آنها بستری مناسب برای بیان مسائل و دقدقه ها و مشکلات‌شان فراهم ببینند و به او کاملا اعتماد کنند.

🎯داشتن مهارتهای ارتباطی قوی: حل شدن مشکلات بسیاری از مراجعین در گرو حل تعارض آنها با اطرافیان، خانواده و افراد وابسته است که هرگز نتوانسته اند حرفشان را از طریقی درست به آنها بیان کنند. گاهی لازم است روانشناس، مداخلاتی در جهت برقرار شدن روابط صحیح میان افراد خانواده و... انجام دهد. در این مورد روانشناس خود باید دارای مولفه تشخیص زبان بدن و قدرت و مهارت در برقرای ارتباط موثر را داشته و دارای روابط عمومی پسندیده و بالایی باشد .
🎯 هنر گوش دادن عمیق: روانشناس باید بتواند با تمام وجود حرفهای شما را گوش داده و این گوش دادن در حرفه رواندرمانی به صورت یک تکنیک حرفه ای آموزش داده میشود. هر روانشناسی قبل از شروع به کارهای درمانی باید این آموزشها را کامل دیده و دوره ی آن را گذرانده باشد .
🎯 پایبند به اعتقادات، باورها و ارزش های جامعه: يک روان‌شناس در هر جامعه‌ای که مشغول به ارائه خدمت به افراد جامعه است، نمی‌بایست باورها و اعتقاداتش با اعتقادات مورد قبول در جامعه‌اش فاصله داشته و کاملاً متفاوت باشد؛ چون ممکن است به جای اینکه کمک حال جامعه باشد، خود باعث اخلال و ایجاد مشکل در آن جامعه گردد. همچنین می‌بایست از لحاظ اجتماعی، فرهنگی، بومی، مذهبی و تربیتی، جامعه خود را شناسایی کرده و به آیین و رسوم و مذاهب حاکم بر جامعه اِشراف کامل داشته باشد. طبعاً در این حالت اگر روان‌شناس از فردی ایراد و یا اشکالی بگیرد، به غرض‌ ورزی و تعصب تعبیر نخواهد شد. دقت داشته باشید این موضوع خود یکی از خصایص مهم یک روان‌شناس خوب است.
یک متخصص باید آگاه و پایبند بر بسیاری از اصول و معیار‌های ارزشی حاکم بر جامعه خود باشد. به همین دلیل متخصصی که این معیارها را نمی‌شناسد، نمی‌تواند متخصصی خوب و کارآمد برای جامعه خود باشد. البته گفتنی است که این متخصص می‌تواند به برخی از رفتارهای جامعه اشکال و ایراد بگیرد اما در مجموع می‌بایست ارزش ها و تفکرات حاکم بر جامعه خود را پذیر فته وقبول داشته‌ باشد و بپذیرد تا بیمار یا مراجع انگیزه کافی برای ادامه درمان و مشاوره را در خلال امر مشاوره حاصل کند. باید توجه داشت که ادامه درمان رابطه مستقیم با انگیزه فرد دارد. یعنی فرد مراجعه‌کننده بنا به خواست خود و نه با اجبار دیگران اقدام به کمک و یاری از متخصص کرده باشد.( به اعتقاد بنده آدمی که خود را به خواب زده را نمی‌توان بیدار کرد حتی بالگد یا پارچ آب، اما آدمی که خوابیده را اگر خودش بخواهد می‌شود بیدار نمود...!) همچنین وقتی فردی به متخصص اطمینان می‌کند، این موضوع خود زمینه ایجاد انگیزه برای مراجعه بعدی را قطعا فراهم می‌کند و فرد مراجعه‌کننده به این اعتقاد می‌رسد که روان‌شناس قادر به حل مشکل وی است و با انگیزه بهتر و بیشتری راه را طی خواهد نمود...
🎯رازدار باشند و محرم اسرار: زمانی‌که در حال بررسی و حل مشکلات مراجع است، درگیر و دغدغه حل مشکلات شخصی و خانوادگی خود نباشند.
🎯 کرامت انسانی مراجعین را حفظ کند: روانشناس خوب، نباید به هیچ عنوان به مراجعین این نگرش را داشته باشد که آنها افرادی فاقد شعور و درک هستند، بلکه با این دید به آنها بنگرند که آنها درگير مسئله اي شده اند که آنان را بهم ریخته و يا بیمارند و نیازمند کمک ما هستند.
خواهشمندم علاوه بر مطالب بالا به موارد زیر هم توجه کنید:
۱-یک روانشناس و مشاور خوب آن است که مراجع با او احساس راحتی و احساس امنیت میکند.
۲-روانشناس خوب با حوصله و بردبار است و برای درک مشکل شما عجول نبوده و کم حوصلگی نمیکند.
۳-روانشناس خوب رازدار است.
۴-روانشناس خوب یک محقق است و با آخرین اطلاعات روز در ارتباط است. او برای تایید حرفها و توصیه های خود به شما کتابها و سایت های مفید را پیشنهاد میکند چون نمی ترسد شما مچ او را بگیرید.
۸-روانشناس خوب در مورد شما قضاوت و شما را محکوم یا سرزنش نمی‌کند و اصلا در مورد شما به هیچ عنوان پیش داوری روا نمیدارد.
۹-روانشناس و مشاور خوب از حرفهای شما تعجب نمیکند. حتی اگر خدای ناکرده مرتکب زنا یا قتل شده باشید.
۱۰- روانشناس خوب شما را آنگونه که هستید می پذیرد. یعنی پذیرش بی قید و شرط دارد.
۱۱- روانشناس خوب دارای مجوز رسمی از سازمان نظام روانشناسی و مشاوره است و مجوز خود را در معرض دید دیگران در محل کارش قرار میدهد و درباره تحصیلات و گرایش خود نیازی به فرافکنی و دروغ ندارد.
۱۲-روانشناس خوب شما را نصیحت نمی‌کند واصلا چیزی به نام نصیحت درمانی نداریم.
۱۳- روانشناس خوب با نگاه و قضاوت اخلاقی به گفته های شما نمی نگرد. او روحانی یا کشیش نیست.
چون قضاوت اخلاقی ناامید ی و احساس گناه ایجاد کرده و بر اضطراب و افسردگی و استرس های شما افزوده و به مشکلاتتان فزونی خواهد داد!

۱۴- روانشناس خوب از استعداد شنوندگی بالایی برخوردار است( باصطلاح تمام گوش است در مقابل فرمایشات و بياناتتان... ) و به شما اجازه میدهد راحت حرف بزنید و به هيج عنوان شما را قطع نمى كند و باشما همراهي مي نمايد تا خود را با تمام نقاط حتى غير قابل دسترسي در ذهن خودتان هم رودرو شويد تا بتواند روان شما را مانيتور نموده و بهترين راهكار قابل استفاده و راهگشا را برايتان ارائه نمايد.
و روانشناس خوب مانند یک والد مهربان و دلسوز با شما تا آخر راه همراهی می‌کند تا به مسائل و مشکلات تان فائق آیید و این یعنی موفقیت و برد، برد برای طرفین...
زیرا اینگونه شما زبان گویا و موثر برای تبلیغ این روانشناس معتبر و خوب خواهید بود که از هزاران تبلیغات رسانه ای و تلویزیونی و بیلبوردی بهتر و بیشتر برایش تبليغ نموده و مشتری خواهید آورد... 😄 البته شوخی دورکردن خستگی تان بود، جدی نگیرین .
دکترحسين مهديخانلو